"Kościół w Polsce miał w historii wielu wybitnych biskupów. Biskup Wilhelm Pluta należy do najwybitniejszych. Mogę spokojnie powiedzieć, że niewielu takich pasterzy miała w naszych czasach Europa. Jego programy duszpasterskie, jego analizy i przemyślenia wybiegają w przyszłość, promieniują intuicją wiary i długo jeszcze będzie z nich się można uczyć duszpasterstwa nowoczesnego i skutecznego"

abp Józef Michalik, Gorzów Wlkp. 22 stycznia 2001 r.


ROZPORZĄDZENIA DUSZPASTERSKIE SŁUGI BOŻEGO BISKUPA WILHELMA PLUTY (wrzesień 1968-styczeń 1981)

"Elki" bp. Wilhelma Pluty znali wszyscy księża w diecezji. Zwłaszcza proboszczowie. Teraz będą mogli poznać je inni. "Elkami" popularnie nazywano biskupie rozporządzenia duszpasterskie sygnowane literą "L". Wydawnictwo Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej przygotowało właśnie zbiór 46 tych dokumentów. Zbiór obejmuje okres od września 1968 roku do stycznia roku 1981. "Zgodnie z podstawowymi wymogami celowej pracy duszpasterskiej i w duchu soborowej zasady kolegialności i odpowiedzialności za pracę oraz konieczności dialogu w samym Kościele rozporządzam co następuje..." - tak zaczął sługa Boży swój pierwszy komunikat do kapłanów. Ten pierwszy dotyczył cotygodniowej narady duszpasterskiej księży pracujących na parafii. Kolejne "elki" poruszały sprawy m.in. organizacji działalności charytatywnej, współpracy ze świeckimi, formacji małżeństw i katechezy przedmałżeńskiej, odnowionej liturgii, a także katechezy parafialnej, zagadnień związanych z moralnością, życiem duchowym i apostolskim, ewangelizacji w parafii, obronie życia poczętego i programów duszpasterskich na kolejne lata. Wydawnictwo przewidziało dwa tomy. W pierwszym zebrano teksty samych rozporządzeń. Tom drugi będzie zawierał aneksy do "elek", które miały często bardzo rozbudowane omówienia teologiczne i praktyczne wskazówki do realizacji rozporządzeń. Publikacja pierwszego tomu zbiegła się z rozpoczęciem Synodu Metropolitalnego, który od 22 stycznia będzie podejmował refleksję także nad spuścizną bp. Wilhelma Pluty. Sługa Boży przez wiele lat był bowiem rządcą Administracji Gorzowskiej, z której z czasem wyłoniły trzy diecezje obecnej Metropolii Szczecińsko-Kamieńskiej. - To drogowskazy dla Kościoła. Jesteśmy tego spadkobiercami - mówi o "elkach" ks. Grzegorz Cyran, pełnomocnik bp. Stefana Regmunta ds. synodu.
(ks. Tomasz Gierasimczyk)


Poniżej zamieszczamy wybrane zarządzenia. Całość dostępna w Kurii Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej.


ROZPORZĄDZENIE DUSZPASTERSKIE L2

Planowanie pracy charytatywnej w parafii

W celu skonkretyzowania duszpasterskich poczynań przeciw zagrożeniu życia jednostek i życia społecznego przez brak miłości i nienawiść (List pasterski z dn. 25.II.68 r.) w celu realizacji mego wykładu napisanego na konferencję dekanalną na wiosnę 1967 r. - a przede wszystkim w celu wyrabiania autentycznej postawy ewangelicznej, "która jest warunkiem wiary" rozporządzam, co następuje:

1. Każdy Proboszcz przedłoży na piśmie (maszynopis 4 egz.) do 20 października br.dokładnie przemyślany plan szeroko pojętej pracy charytatywnej w parafii na najbliższe trzy lata.

2. W planie tym muszą być wyszczególnione konkretne cele działania i sposób ich realizacji w zależności od warunków miejscowych.

3. Praca charytatywna w parafii, jako konkretna forma realizacji Ewangelii musi mieć głównie charakter wychowawczy, szczególnie w kierunku wyrabiania braterskości w stosunkach międzyludzkich, wobec czego musi być uwzględniona w pracy katechizacyjnej i w spowiedzi dzieci i młodzieży.

4. W opracowaniu planu można się oprzeć na tekście mego wykładu wyżej cytowanego,szczególnie część BII i na Biuletynach pracy charytatywnej (Wiadomości Charytatywne).

5. W parafii,w której pracuje kilku księży, ten plan musi być opracowany wspólnie na naradach duszpasterskich wszystkich Księży (Rozporządzenie duszp. L1).

6. W planie pracy należy krótko zaznaczyć, co zrobiono dotychczas w parafii na tym odcinku duszpasterstwa.

7. Plan ten należy oddać w 4 egzemplarzach Księżom Dziekanom do 20 października br.Księża Dziekani oddadzą go w 3 egzemplarzach do Kurii Biskupiej najpóźniej do 2 listopada br.

8. Plan ten będzie przedmiotem wizytacji dziekańskiej.i biskupiej i będzie podstawą do indywidualnego dialogu duszp.Biskupa i Księży.

/-/ + Wilhelm Pluta
Biskup Gorzowski

Gorzów Wlkp., dnia 4 września 1968 r.
Znak: B2-35/68



ROZPORZĄDZENIE DUSZPASTERSKIE L4

Zagrożenie małżeństwa sakramentalnego

W świadomości Kościoła Soboru Watyk. II małżeństwo jest pierwszą spośród "głównych spraw, jakie obchodzą Kościół w świecie współczesnym". Małżeństwo sakramentalne zagrożone jest przez:

1. Nieroztropne czy wręcz lekkomyślne zawieranie związku małżeńskiego,
2. Nieposzanowanie, zeświecczenie, czy wręcz grzeszne naruszanie sakramentalnej świętości samej chwili składania ślubu.

Wszyscy duszpasterze,proboszczowie i wikariusze,jesteście moimi współpracownikami i razem ze mną ponosicie odpowiedzialność kolegialną za wszystkie sprawy duszpasterskie diecezji. Wspólnie musimy temu zagrożeniu przeciwdziałać. W tym celu nakazuję:

1. Wy wszyscy duszpasterze,proboszczowie i wikariusze-najpóźniej do 1 kwietnia 1969r. Poprzez księży dziekanów złożycie mi na piśmie uwagi,rady, życzenia zmierzające do zaradzenia złu. Wasza mądrość, gorliwość a zarazem i życzliwość względem wiernych, jest gwarancją, że przy Waszej pomocy a więc po wspólnym naradzeniu się-ustalimy sposoby postępowania w tej tak ważnej sprawie.
2. Swoje votum złożyć musi każdy z Was - choćby w formie negatywnej, że nie ma nic do zauważenia.

Taki sposób współdziałania ze mną uważam za formę kolegialności czy dialogu przewidzianą przez dekrety Soborowe.

/-/ +Wilhelm Pluta
Biskup Gorzowski

Gorzów Wlkp., dnia 8 stycznia 1969 r.
Znak:B2-4/69



ROZPORZĄDZENIE DUSZPASTERSKIE L7

Opieka nad chorymi

1. Wszyscy obłożnie chorzy winni stanowić szczególny przedmiot opieki każdego duszpasterza. Dlatego chorzy Ci winni być przez duszpasterza systematycznie odwiedzani-nie tylko wtedy gdy im grozi niebezpieczeństwo śmierci, ale też wtedy, gdy przez pewien czas nie mogą zjawić się w kościele.

2. Wszyscy ciężko chorzy winni być zaopatrzeni sakramentami świętymi w wypadku stwierdzenia niebezpieczeństwa śmierci. Odpowiedzialni w sumieniu za ten fakt są członkowie rodziny a nie tylko sam chory. W parafii winna się urobić opinia, że ksiądz z sakramentami świętymi przychodzi do każdego chorego, a nie tylko na wypadek śmierci. Dlatego najlepiej jest, gdy ksiądz zaopatruje chorych raz na miesiąc-tak niebezpiecznie chorych jak i tych co stale muszą pozostawać w domu na skutek choroby.

3. W domach chorych, którzy przez dłuższy czas muszą pozostawać w domu-raz w roku powinna się odprawić Msza św., na którą Kuria Biskupia udziela pozwolenia Księżom Proboszczom, którzy o to proszą. Dotychczas tylko niewielu Księży Proboszczów z tego pozwolenia systematycznie korzysta. Chorych tych należy-poprzez Kurię Biskupią-skontaktować z dziełem zwanym "Apostolat Chorych".

4. Raz w roku, w drugie święto Wielkanocy należy na wszystkich Mszach św. i we wszystkich kościołach każdej parafii odczytać "Słowo Pasterskie o Obowiązku Zaopatrywania Sakramentami św." (w załączeniu). Tam gdzie Ks. Proboszcz uzna to za stosowne, należy to ogłoszenie powtarzać częściej w roku.

5. Odpowiednie wyjątki z niniejszego Rozporządzenia należy dołączyć w komentarzu do "Słowa Pasterskiego o obowiązku zaopatrywania sakramentami św.".

/-/ + Wilhelm Pluta
Biskup Gorzowski

Gorzów Wlkp., dnia 8 marca 1971 r. - w uroczystość św. Jana Bożego.
Znak: B2-7/71